PADA: testy predyspozycji

Lękliwość

Dla psów pracujących w AAI najważniejsza cechą jest lękliwość, a ściślej – jej brak. Chociaż strach jest stanem emocjonalnym, który ma kluczowe znaczenie dla przetrwania wszystkich zwierząt, zwiększona lękliwość u psów może powodować poważne zaburzenia ich dobrostanu. Strach może powodować ugryzienia, które pod żadnym pozorem nie powinny mieć miejsca w AAI. Lękliwość można podzielić na społeczną i nie-społeczną. Do kategorii społecznej zalicza się strach przed nieznanymi ludźmi i psami (Sarviaho i in., 2019). Psy oceniane do pracy w AAI nie powinny bać się ludzi ani innych psów. Kategoria niespołeczna obejmuje strach przed różnymi zjawiskami, takimi jak nowe sytuacje, głośne dźwięki, wysokości, błyszczące lub śliskie podłogi itp. (Sarviaho i in., 2019).

Strach przed nieznanymi ludźmi i strach przed nowymi sytuacjami są silnie skorelowane u psów i oba są uważane za oznaki uogólnionego strachu (Sarviaho i in., 2019). Oczywiście traumatyczne przeżycia, brak socjalizacji, słaba opieka matczyna i awersyjny trening są znanymi czynnikami ryzyka wystąpienia strachu u psów, ale wysokie wskaźniki dziedziczności (zakres od 0,36 do 0,49) wskazują na istotny komponent genetyczny tej cechy (Sarviaho i wsp., 2019).

Psy różnie reagują na nowe sytuacje i nieznanych im ludzi, a reakcje wahają się od skrajnego lęku po wysoką towarzyskość i ciekawość (Sarviaho i in., 2019). Psy pracujące w AAI powinny należeć do tej drugiej kategorii – być bardzo towarzyskie i ciekawe.

Towarzyskość

Towarzyskość to gotowość psa do interakcji z przyjaznymi nieznajomymi w różnych okolicznościach. Niektórzy właściciele psów błędnie rozumieją uległe zachowanie i uważają psa, który wspina się na ludzi i/lub liże ich po twarzy, za bardzo towarzyskiego. Najczęściej psy zachowujące się w ten sposób szukają wsparcia społecznego w sytuacjach, w których czują się niekomfortowo, co oznacza, że są przestraszone i niekoniecznie towarzyskie. Chęć psa do interakcji z nieznajomymi jest oczywiście niezbędna w AAI i chociaż jest to cecha dziedziczna, pies może nauczyć się mieć pozytywne oczekiwania wobec interakcji społecznych z ludźmi.

Podatność na szkolenie

Psy pracujące w AAI zazwyczaj nabywają nowych umiejętności. Podatność na szkolenie to stopień, w jakim pies chce współpracować z ludźmi, zabawowość oraz szybkość uczenia się. Można ją określić, oceniając chęć zabawy, ogólną reakcję na otoczenie, zaangażowanie itp.

Agresja

Agresja nie powinna występować u psów pracujących w AAI. Psy mogą wykazywać zachowanie agresywne w różnych sytuacjach, więc agresję można oceniać na przykład podczas mijania obcego psa czy pod kątem obrony zasobów i powstrzymywania gryzienia.

Agresja wobec innych psów

Agresja wobec innych psów jest niepożądana przede wszystkim z powodu problemów związanych z dobrostanem samego psa. Ale agresja wobec innych psów wpłynie negatywnie również na zwierzęta w otoczeniu agresywnego psa, a także na ludzi w pobliżu. Widok skaczących do siebie psów może wystraszyć osoby wokół. Samo oglądanie agresywnego zachowania psów z dużej odległości lub np. przez okno może być dla wielu osób traumatyczne.

Obrona zasobów

Pies może bronić zasobów (jedzenia, zabawki, przewodnika i innych) spojrzeniem, grożącą postawą ciała, warczeniem lub warkotem, szczekaniem, kłapaniem i wreszcie gryzieniem. Psy broniące zasobów nie mogą pracować w AAI.

Powstrzymywanie gryzienia

Psy z zasady nie chcą gryźć ludzi, dlatego pogryzienia rzadko powodują poważne obrażenia. Powstrzymywanie gryzienia jest również bardzo ważne w konfliktach między psami – zapewnia ich relatywne bezpieczeństwo. Niektóre psy mają tendencję do „podszczypywania”, kiedy czują ból lub dyskomfort. Takie ostrzeżenia nie są niebezpieczne, ale nie mogą być akceptowane w pracy w AAI.

Odwaga

Odwagę można zdefiniować jako ogólną skłonność jednostki do zbliżania się do nowych przedmiotów i chęć podejmowania ryzyka. Spektrum nieśmiałość-odwaga przejawia się w towarzyskości wobec obcych, chęci do zabawy, zainteresowaniu gonitwą, eksploracją oraz w nieustraszoności – lub w braku tych cech. Istnieją różnice rasowe, a także różnice między płciami w zakresie odwagi, np. samce zasadniczo osiągają lepsze wyniki niż samice (Svartberg, 2001).

Aktywność

Aktywność odnosi się do ruchliwości psa lub do jego ogólnego poziomu aktywności.

Psy cechujące się wysokim poziomem aktywności mogą łatwo rozpraszać się czynnikami środowiskowymi. Może być im trudno wybierać istotne bodźce i przez to reagują na wszystko. Psy pracujące w AAI nie mogą być rozpraszane przez bodźce z otoczenia, takie jak obecność personelu, zapachy itp. Podczas zajęć z udziałem psów, ważne jest, aby zachowanie zwierząt było łatwe do przewidzenia; reakcje psa muszą być przewidywalne i adekwatne do bodźca. Zdolność przełączania się między byciem spokojnym a aktywnym jest ważną cechą psa pracującego w AAI.